Kontzertuak

Dvoráken Bederatzigarrena kulturen arteko elkarreraginarekin lotzen dugu. Konpositore txekiar ospetsua, New Yorkera deitu zutena amerikar musikaren obra handia idazteko eta, bitxia izan arren, alderantzizko bidea egin zuen zuzendari amerikar batek, Erik Nielsenek, itzuliko duena. Musika honek Amerikako edo Bohemiako gehiago edukitzea gorabehera, onartu behar da Dvorákek melodiak egiteko erraztasun izugarria zuela. Gure piccolo-bakarlariak, Néstor Sutilek, Liebermannen kontzertu interesgarria eskainiko digu, eta euskal mitologia Guridiren Plenilunioaren eskutik azalduko da.

Erik Nielsen, zuzendaria
Nestor Sutil, piccolo

I

JESÚS GURIDI (1886 – 1961)

Amaya, Ilbetea [I. ekitaldia, IV. eszena]

Amaya, Ezpatadantza [II. ekitaldia, IV. eszena]

LOWELL LIEBERMANN (1961)

Kontzertua piccolo eta orkestrarako Op. 50*

I. Andante comodo – Allegro
II. Adagio
III. Presto

Nestor Sutil, piccolo

II

ANTONIN DVORAK (1860 – 1911)

9. sinfonia mi minorrean Op. 95 “Mundu Berriarena”

I. Adagio
II. Largo
III. Scherzo. Molto vivace
IV. Allegro con fuoco

*Lehen aldiz BOSen eskutik
Iraup. 110’ (g.g.b.)

Gero eta ospe handiagoa lortzen ari diren bi emakumeren debuta izango dugu gure denboraldian. Bomsori ikusgarriak Korngold-en kontzertu adierazkor eta oso zinematografikoari egin beharko dio aurre, eta, ordea, Kristiina Poska estoniarrak, errepertorioko obra handi bati ekingo dio, Brahmsen Hirugarrenari, sendotasun estrukturalaren eta inspirazio melodikoaren arteko oreka ezin hobea, eta, bestetik, bere herrikidea den Elis Hallik-en Aegis (oihartzun mitologikoak berriro ere) eskainiko digu.

Kristiina Poska, zuzendaria
Bomsori, biolina

I

ELIS HALLIK (1986)

Aegis*

ERICH W. KORNGOLD (1897 – 1957)

Kontzertua biolin eta orkestrarako Re Maiorrean Op. 35

I. Moderato nobile
II. Romance: Andante
Finale: Allegro assai vivace

Bomsori, biolina

II

JOHANNES BRAHMS (1833 – 1897)

3. sinfonia Fa Maiorrean Op. 90

I. Allegro con brio
II. Andante
III. Poco allegretto
IV. Allegro

*Lehen aldiz BOSen eskutik
Iraup. 100’ (g.g.b.)

Paul Griffiths idazleak Shakespearek Ofeliari Hamleten emandako 483 hitzak hartu zituen, eta Let me tell you eleberrian bere zoritxarra kontatzeko ahots berri bat emateko erabili zituen. Hori erreferentziatzat hartuta Hans Abrahamsen-ek musika beldurgarria konposatu zuen, ahotsari muturreko birtuosismoa eskatzen diona: Lauren Snouffer-entzat erronka itzela. Mahlerrek bere laugarren sinfonia ixteko egin zuen lied-a ere eskainiko du abeslari amerikarrak, Ofeliaren zoritxarrerako baltsamo gisa funtzionatzen duen musika.

H. Abrahamsen: Let me tell you
G. Mahler: 4. sinfonia Sol Maiorrean

Lauren Snouffer, sopranoa
Elena Schwarz, zuzendaria

Wayne Marshal bikainak hala pianoan nola zuzendaritzan katedra ezarri duen bi konpositoreei eskainitako programa ekarriko digu: Gershwin eta Bernstein. Pianotik Bigarren Rapsodia zuzenduko du, in blue ospetsua baino ezohikoagoa, eta Bernsteinen Divertimento eta zinemarako bere lehen partitura zirraragarria: Elia Kazanek On the Waterfront bikainerako eskatu zion musika.

I. Farrington: A party with auntie
G. Gershwin: Second Rhapsody, piano eta orkestrarako
G. Gershwin / R. Russell Bennett: Gershwin in Hollywood
L. Bernstein: Divertimentoa orkestrarako
L. Bernstein: On the Waterfront, Suite sinfonikoa

Wayne Marshal, pianoa eta zuzendaria

John Adamsek opera biziberritu zuen, eta eszenara itzularazi zituen egunkarietako azaletan agertutako arestiko historiaren albisteak. Atomic Doktoreak bonba atomikoaren lehen saiakuntzak inguratu zituen tentsio-giroa birsortzen du, eta aurrea hartu zuen Oppenheimer heroi tragikoaren mailara igotzeko orduan. Bere musikak hain izan zuen indar handia, non Adamsek sinfonia bat sortu zuen bere gainean; programan, horren atzetik, Beethovenen biolin-kontzertu argitsua dator, Khachatryan bikainaren eskuetatik iritsiko zaigun musika sendagarria.

S. Barber: Adagio for strings
J. Adams: Doctor Atomic symphony
L. van Beethoven: Biolin eta orkestrarako kontzertua Re Maiorrean Op. 61

Sergey Khachatryan, biolina
Joana Carneiro, zuzendaria

Masaaki Suzuki bere neurriko programa batekin itzuliko da. 17 urte baino ez zituen Mozartek heldutasun ikaragarriarekin konposatu zuen sinfonia batekin hasiko da; bere ahots-musikarekin jarraitzen du, lehen bisitan Suzuki maitemindu zuen Jone Martínezen ahotsaren protagonismoarekin, eta Mendelssohnek erreforma luteranoa ospatzeko egin zuen sinfonia ederrarekin amaituko da, geroago Wagnerrek Parsifalen erabili zuen Dresdeko Amen solemnea duena.

W.A. Mozart: 25. sinfonia sol minorrean K. 183
W.A. Mozart: Kontzerturako aria sorta
F. Mendelssohn: 5. sinfonia Re Maiorrean Op. 107 “erreformarena”

Jone Martínez, sopranoa
Masaaki Suzuki, zuzendaria

Penderecki abangoardiako konpositorea izan zen, baina beti izan zuen iraganeko formekiko ardura. Horietan oinarrituta sortu zuen bere Concerto grosso hiru biolontxelorentzat, instrumentuaren errepertorioan arrakastaz sartu den obra. Beste alde batetik, Eduardo Strausser gazteak Brahmsen Laugarrena proposatzen digu, barrokoari (passacaglia itzela) ere begiratzen dion maisulana, abiarazteko motibo hasperentsuarekin, amaiera aurreratzen duen txirula-lan ederrarekin edo zuek aukeratutako beste hainbatekin arnasa etenarazten duena.

W. Kilar: Orawa
K. Penderecki: Concerto grossoa hiru biolontxelo eta orkestrarako
J. Brahms: 4. sinfonia mi minorrean Op. 98

Michał Dmochowski, biolontxeloa
Orfilia Saiz, biolontxeloa
Adam Klocek, biolontxeloa
Eduardo Strausser, zuzendaria

Berliozen Sinfonia fantastikoak obsesiboki garatzen duen ideia artista erromantikoaren arketipoa da. Bernsteinek lan hau historiako musika psikodelikoaren lehen adibidetzat definitu zuen eta guk horrekin itxiko dugu Mitoen gure zikloa. Programaren beste erakargarritasun nagusia Nobu piano-jotzaile japoniarraren itzulera izango da, bere lehen bisita ahaztezinaren ondoren. Oraingoan Ravelen Kontzertua Solen obra dakarkigu, konpositorearen 150. urteurrenean.

M. Ravel: Pavane pour une infante défunte
M. Ravel: Piano eta orkestrarako kontzertua Sol Maiorrean
H. Berlioz: Symphonie fantastique Op. 14

Nobuyuki Tsujii, pianoa
Tatsuya Shimono, zuzendaria

Denboraldiko programa handienetako batekin itxiko dugu zikloa. Orkestra, zuzendari eta bakarlarien onena eskatzen duten bi monumentu: Brahmsen Biolinerako kontzertua eta Beethovenen Sinfonia Heroikoa. Erantzukizuna bi musikari entzutetsuren esku geratuko da: Frank Peter Zimmermann biolin-jotzailea, orkestraren lagun ona, gailurrean bi hamarkadako ibilbidea duena, eta Markus Stenz zuzendari alemaniarra, gurekin lehen aldiz egongo dena.

J. Brahms: Biolin eta orkestrarako kontzertua Re Maiorrean Op. 77
L. van Beethoven: 3. Sinfonía Mi bemol Maiorrean Op. 55 “Heroica”

Frank Peter Zimmermann, biolina
Marcus Stenz, zuzendaria