Kontzertuak
Musika – Música
Euskalduna Jauregia. 20:00 h.
Johanna Rusanen Sopranoa
Kevin Greenlaw Baritonoa
EASO abesbatza
BILBOKO KORALA Enrique Azurza, zuzendaria
Bilbao Orkestra Sinfonikoa (BOS)
Erik Nielsen Zuzendaria
J. Sibelius: Kullervo opus 7
DATAK
Abonu salmenta, ekainaren 24tik aurrera.
Sarreren salmenta, irailaren 16tik aurrera.
Ezagutu hemen harpidedunak BOS izatea abantaila guztiak
Europa Gerrartean
XIX. mendearen amaieran lehen zantzuak artean agertu ziren, egitura sozial dekadentean baino lehen. Oraindik tradizioak ematen duen erosotasunean murgilduta bizi zen Europa, baina literaturan, pinturan eta musikan hasiak ziren entzuten iraultzaren zurrumurruak. Gerra Handiak hondatuta utzi zuen ordena zaharra, eta horrek sekulako bultzada eman zion eraldaketa estetikoari eta arnasa eman zion beharrezkoa bezain agerikoa zen eboluzioari. Metamorfosi hori aurrerapen harrigarrietan mamitu zen, eta horiei esker musikaren lengoaia modernitatera iritsi zen aldaketa erradikalik egin beharrik gabe. XX. mendearen lehen hamarkadetan Europako panorama musikala kaleidoskopio koloretsu bat bihurtu zen, zeinetan ageri ziren islaturik Iparraldeko kolore argitsuak, Ekialdeko lurralde asaldatuen ausardia basatia eta hegoaldeko soinuen berotasun iradokitzailea.
Lehen Mundu Gerraren eztanda-uhinen metafora gisa eta Bigarren Mundu Gerraren aurre-dasta bezala, soinuaren parametroak emantzipatu egin ziren ordura arteko sistematik, eta askatasunaren egarri hutsez konbentzioetatik urrun bilatu zuten edertasuna. Ideia berriek musikaren lengoaia aberastu zuten eta eragin handia izan zuten garaiko kontzientzia artistikoan, helburu estetiko eta soinu-dialekto mordo bat sorraraziz. Nola ez zegoen estilo unibertsal eta homogeneo baterako praktika komunik, aniztasun liluragarria lortu zen konposaketaren munduan; era berean, baliabide eta hedabide berriek inoiz baino entzule multzo handiago eta anitzago batengana zabaldu zuten musika, eta publiko horrek gogotik xurgatu zuen olatuetan heldu zitzaion musika.
Txori-begiz behaturik, eta disgregazioaren integratzaile bezala, garai hartan Europan sortu zen musika hura berritua, anitza eta agorrezina da. Goza ezazue.
FUNDACION BILBAO 700 –III MILLENIUM FUNDAZIOA
Gertakarien egutegia
Erlazionatutako ekitaldiak
Mundu Berriaren sinfonia
Lekua: Euskalduna Jauregia
Dvoráken Bederatzigarrena kulturen arteko elkarreraginarekin lotzen dugu. Konpositore txekiar ospetsua, New Yorkera deitu zutena amerikar musikaren obra handia idazteko eta, bitxia izan arren, alderantzizko bidea egin zuen zuzendari amerikar batek, Erik Nielsenek, itzuliko duena. Musika honek Amerikako edo Bohemiako gehiago edukitzea gorabehera, onartu behar da Dvorákek melodiak egiteko erraztasun izugarria zuela. Gure piccolo-bakarlariak, Néstor Sutilek, Liebermannen kontzertu interesgarria eskainiko digu, eta euskal mitologia Guridiren Plenilunioaren eskutik azalduko da.
Erik Nielsen, zuzendaria
Nestor Sutil, piccolo
I
JESÚS GURIDI (1886 – 1961)
Amaya, Ilbetea [I. ekitaldia, IV. eszena]
Amaya, Ezpatadantza [II. ekitaldia, IV. eszena]
LOWELL LIEBERMANN (1961)
Kontzertua piccolo eta orkestrarako Op. 50*
I. Andante comodo – Allegro
II. Adagio
III. Presto
Nestor Sutil, piccolo
II
ANTONIN DVORAK (1860 – 1911)
9. sinfonia mi minorrean Op. 95 “Mundu Berriarena”
I. Adagio
II. Largo
III. Scherzo. Molto vivace
IV. Allegro con fuoco
*Lehen aldiz BOSen eskutik
Iraup. 110’ (g.g.b.)
Ganbera 5
Lekua: Euskalduna Jauregia
D. Shostakovich: 8. hari-kuartetoa do minorrean
BOSen hari-laukotea
C. Cangelosy: Theatric nº 10
S. Reich: Music for piece of Wood
P.I. Tchaikovsky/D. Steinquest: Intxaur-hauskailua
BOS-EO perkusio-ensemblea
Bomsori eta Brahmsen Hirugarrena
Lekua: Euskalduna Jauregia
Gero eta ospe handiagoa lortzen ari diren bi emakumeren debuta izango dugu gure denboraldian. Bomsori ikusgarriak Korngold-en kontzertu adierazkor eta oso zinematografikoari egin beharko dio aurre, eta, ordea, Kristiina Poska estoniarrak, errepertorioko obra handi bati ekingo dio, Brahmsen Hirugarrenari, sendotasun estrukturalaren eta inspirazio melodikoaren arteko oreka ezin hobea, eta, bestetik, bere herrikidea den Elis Hallik-en Aegis (oihartzun mitologikoak berriro ere) eskainiko digu.
Kristiina Poska, zuzendaria
Bomsori, biolina
I
ELIS HALLIK (1986)
Aegis*
ERICH W. KORNGOLD (1897 – 1957)
Kontzertua biolin eta orkestrarako Re Maiorrean Op. 35
I. Moderato nobile
II. Romance: Andante
Finale: Allegro assai vivace
Bomsori, biolina
II
JOHANNES BRAHMS (1833 – 1897)
3. sinfonia Fa Maiorrean Op. 90
I. Allegro con brio
II. Andante
III. Poco allegretto
IV. Allegro
*Lehen aldiz BOSen eskutik
Iraup. 100’ (g.g.b.)
Ofeliaren kontaketa
Lekua: Euskalduna Jauregia
Paul Griffiths idazleak Shakespearek Ofeliari Hamleten emandako 483 hitzak hartu zituen, eta Let me tell you eleberrian bere zoritxarra kontatzeko ahots berri bat emateko erabili zituen. Hori erreferentziatzat hartuta Hans Abrahamsen-ek musika beldurgarria konposatu zuen, ahotsari muturreko birtuosismoa eskatzen diona: Lauren Snouffer-entzat erronka itzela. Mahlerrek bere laugarren sinfonia ixteko egin zuen lied-a ere eskainiko du abeslari amerikarrak, Ofeliaren zoritxarrerako baltsamo gisa funtzionatzen duen musika.
Elena Schwarz, zuzendaria
Lauren Snouffer, sopranoa
I
HANS ABRAHAMSEN (1952)
Let me tell you *
Parte 1
1. Let me tell you how it was
2. O but memory is not one but many
3. There was a time, I remember
Parte 2
4. Let me tell you how it is
5. Now I do not mind
Parte 3
6. I know you are there
7. I will go out now
Lauren Snouffer, sopranoa
II
GUSTAV MAHLER (1860 – 1911)
4. sinfonia Sol Maiorrean
I. Allegro con brio
II. Andante
III. Poco allegretto
IV. Allegro
Lauren Snouffer, sopranoa
*Lehen aldiz BOSen eskutik
Iraup. 110’ (g.g.b.)